Investitorët e huaj dhe vendas kanë një sërë mundësish për të  organizuar biznesin e tyre në Shqipëri. Kjo mund të arrihet ose duke themeluar  dhe regjistruar nje shoqeri tregtare  ose duke themeluar  dhe regjistruar një degë ose një zyrë përfaqësimi. Rregjistrimi i entiteteve të huaja në Shqipëri, që prej 1 shtatorit te 2007, është  kryer ne Qendrën Kombëtare të Rregjistrimit, e cila synonte të zbatonte sistemin “one stop shop”. Me ligjin e ri nr. 131/2015 të datës 26.11.2015 u krijua “Qendra Kombëtare e Biznesit”. Ligji ka për qëllim lehtësimin e procedurave të të bërit biznes në Shqipëri, duke mundësuar proçedurat e regjistrimit dhe liçnesimit në një institucion të vetëm, që është Qendra Kombëtare e Biznesit (QKB). Kështu, që prej vitit 2015 Qendra Kombëtare e Biznesit ka zëvendësuarQendrën Kombëtare të Regjistrimit (QKR) dhe Qendrën Kombëtare të Licensimit (QKL). 

Sipas ligjit Nr.9901, datë 14.4.2008 “Për Tregëtarët dhe Shoqëritë tregëtare” Shoqëritë tregtare themelohen nga dy ose më shumë persona fizikë dhe/ose juridikë, që bien dakord për arritjen e objektivave ekonomikë të përbashkët, duke dhënë kontribute në shoqëri, sipas përcaktimeve në statutin e saj.  Ligji nr. 9901/2008 “Për tregtarët dhe shoqëritë tregtare”, që në fillim bën një kategorizim të subjekteve që ushtojnë aktivitet tregtar duke i ndarë në persona fizikë të rregjistuar ne QKB ose “tregtarë” dhe persona juridikë të rregjistuar që ligji i cilëson si Shoqëri tregtare. Ky ligj parashikon pesë forma organizimi:

Tregtari. Tregtari është personi fizik, sipas kuptimit të Kodit Civil, i cili ushtron veprimtari ekonomike të pavarur, që kërkon një organizim tregtar të zakonshëm.

Shoqëritë kolektive. Një shoqëri është shoqëri kolektive nëse regjistrohet si e tillë, e kryen veprimtarinë tregtare nën një emër të përbashkët dhe përgjegjësia e ortakëve përpara kreditorëve është e pakufizuar.

Shoqëritë komandite. Shoqëri komandite është shoqëria, në të cilën përgjegjësia e të paktën njërit prej ortakëve është e kufizuar deri në vlerën e kontributit të tij, ndërsa përgjegjësia e ortakëve të tjerë nuk ështëe kufizuar.

Shoqëritë me përgjegjesi tëkufizuar. Shoqëria me përgjegjësi të kufizuar është një shoqëri tregtare, e themeluar nga persona fizikë ose juridikë, të cilët nuk përgjigjen për detyrimet e shoqërisë tregtare dhe mbulojnë personalisht humbjet e shoqërisë deri në pjesën e pashlyer të kontributeve të nënshkruara. Kontributet e ortakëve përbëjnë kapitalin e regjistruar të shoqërisë me përgjegjësi të kufizuar. Shoqëritë me përgjegjësi të kufizuar mund të themelohen edhe vetëm nga një person fizik dhe/ose juridik (shoqëritë me ortak të vetëm). Shoqëria me përgjegjësi të kufizuar nuk mund të ketë një kapital më të vogël se 100 lekë.

Shoqëritë aksionare.  Shoqëria aksionare është një shoqëri tregtare, kapitali i së cilës është i ndarë në aksione të nënshkruara nga themeluesit. Themeluesit janë persona fizikë ose juridikë, të cilët nuk përgjigjen personalisht për detyrimet e shoqërisë e që mbulojnë humbjet e saj vetëm me vlerën e pashlyer të aksioneve të nënshkruara. Shoqëritë aksionere mund të themelohen edhe vetëm nga një person fizik dhe/ose juridik (shoqëritë me aksionar të vetëm). Shoqëritë aksionare mund të jenë shoqëri me ofertë, private apo publike, në përputhje me dispozitat e ligjit per titujt nr.9879, datë 21.2.2008. Shoqëria aksionare me ofertë private nuk mund të ketë një kapital më të vogël se 3 500 000 lekë. Shoqëria aksionare me ofertë publike nuk mund të këtë një kapital më të vogël se 10000 000 lekë.

Përveç formave të mësipërme të shoqërive tregtare të njohura, ligji njeh dhe krijimin e Degëve dhe zyrave të përfaqësimit.

Degët -janë entitete të krijuara nga shoqëria mëmë të cilat kanë të njëjtin personalitet juridik me shoqerinë. Ato veprojnë në mënyrë të qëndrueshme, organizohen dhe administrohen më vete dhe ushtrojnë veprimtari me palë të treta, në emër të shoqërisë.

Zyrat e përfaqësimit -janë vende të veprimtarisë tregtare të shoqërisë dhe kanë të njëjtin personalitet juridik me shoqërinë. Zyrat e përfaqësimit nuk kanë si qëllim krijimin e të ardhurave, por nxitjen dhe promovimin e veprimtarisë së shoqërisë.

Degët dhe Zyrat e Përfaqësimit mund të hapen, si nga shoqëri që janë themeluar dhe veprojnë në Shqipëri, ashtu edhe nga shoqëri të huaja të rregjistuara në vende të tjera.

Rregjistrimi i degëve dhe zyrave të përfaqësimit bëhet në rregjistrin tregtar pranë QKB brenda 15 ditëve nga data e fillimit të veprimtarisë.

1.      Shoqeritë tregtare duhet të regjistrohen sipas nenit 22 e në vijim , të ligjit 9723 datë 03.05.2007 “Për Qendrën Kombëtare të Regjistrimit (ndryshuar ) sipas formës përkatëse të shoqerisë tregtare. Shoqëritë tregetare e fitojnë personalitetin juridik në datën kur kryhet regjistrimi i tyre në Qendrën Kombëtare te Bizsnesit. Procedura e rregjistrimit të biznesit në Qendrën Kombëtare të Biznesit (QKB) fillon me aplikimin për rregjistrim, duke plotësuar në formularët e aplikimit të gjitha gjeneralitetet identifikuese dhe të kërkuara, sipas instruksioneve të parashikuar në to. Aplikanti i pajisur me mjetin e tij të identifikimit dhe me dokumentat e tjera të kërkuara sipas ligjit në varësi të stukturës ligjore të shoqërisë së biznesit, dorëzon aplikimin në QKB kundrejt një pagese prej 100 Leke. Brenda një afati 1 ditor, nga nënpunësit e QKB bëhet verifikimi i aplikimit dhe ai miraton kryerjen e regjistrimit, lëshon Numrin Unik të Identifikimit (NIPT), lëshon vërtetimin e kryerjes së regjistrimit dhe çertifikatën e regjistrimit gjithashtu bën publikimin elektronik të regjistrimit në Buletinine Njoftimeve Zyrtare të Regjistrimit të QKB-së. Në rast të mangësive të aplikimit, kjo proçedurë pezullohet për një afat maksimal 1 ditor dhe njoftohet aplikanti për shkaqet e pezullimit të regjistrimit dhe plotësimin e mangësive brenda një afati 15 ditor. Aplikimi për regjistrim mund të bëhet edhe online nëpërmejt portalit e-Albania. Kjo është një mënyrë aplikimi pa kosto, por megjithatë kërkohet një procedurë autentifikimi dhe nënshkrimi elektronik.

Dokumentacionii nevojshëm per tregtarin

1-Dokumenti i identifikimit të personit fizik (nëse ai është aplikanti).

2- Nëse aplikanti është i ndryshëm nga personi fizik që do të regjistrohet, duhet të depozitohet Akti i Përfaqësimit dhe dokumenti i identifikimit të aplikantit.

Dokumentacioni i nevojshëm per shoqeritë tregtare (SHPK dhe SHA)

1- Akti i themelimit dhe statute, nëse janë hartuar si dy dokumente të veçanta.

2- Aktet e emërimit të organeve të shoqërisë nëse nuk përfshihen në aktet e mësipërme.

3- Aktet e tjera të nevojshme për themelimin, sipas legjislacionit në fuqi.

4- Dokumenti i identifikimit të përfaqësuesit ligjor të shoqërisë (nëse ai është aplikanti).

5- Dokumentet e identifikimit të aksionarëve, nëse të dhënate tyre nuk përcaktohen në akte.

6- Dokumentet e identifikimit të anëtarëve të organeve drejtuese, nëse të dhënat e tyre nuk përcaktohen në akte.

7- Nëse aplikanti është i ndryshëm nga përfaqësuesi ligjor ishoqërisë, duhet të depozitohet Akti i përfaqësimit.

8- Dokumenti bankar që vërteton shlyerjen e kontributit në para.

2.      Rregjistrimi i të punësuarve në Drejtorinë Rajonale të Punësimit.

Pas kryerjes së regjistrimit në QKB, i gjithë informacioni i kompanisë së re i vihet në dispozicion Inspektoriatit Shtetëror të Punësnëpërmjet portalit e-Albania. Rregjistrimi i të punësuarve realizohet për një afat kohor 1 ditor dhe kërkohet:

2. 1.  Certifikata e Rregjistrimit nga QKR dhe deklarimi i personave të punësuar.
   2. Dorëzimi i listës së pagave çdo 3 muaj duke mbajtur një kopje të nënshkruar dhe të vulosur.

Sipas përcaktimit të VKM-së Nr.399, datë 3.5.2017 “Për përcaktimin e pagës minimale në shkallë vendi” Paga bazë minimale, mujore, për punonjësit, në shkallë vendi, që është e detyrueshme të zbatohet nga çdo person juridik a fizik, vendas ose i huaj, të jetë 24 000 (njëzet e katër mijë) lekë. Paga bazë minimale në bazë të orëve të punës që punëmarrësi do të kryejë, të jetë 138 (njëqind e tridhjetë e tetë) lekë

3.      Rregjistrimi në Zyrën e Tatim-Taksave dhe njoftimi i bashkive dhe autoriteteve të tjera dhe marrja e listës së tarifave dhe taksave të aplikueshme lokale. QKB-ja, brenda 24 orëve nga rregjistrimi i kompanisë njofton në mënyrë elektronike njëkohësisht Drejtorinë e Përgjithshme të Tatim-Taksave dhe autoritetin përkatës fiskal bashkiak duke i dërguar gjithashtu edhe NIPT-in e shoqërisë për efekte fiskale. Pas marrjes së çertifikatës së Rregjistrimit nga Qendra Kombëtare e Biznesit, aplikantit i kërkohen dhe dokumentat shtesë si vijon, për tu rregjistruar në autoritetet e tjera kompetente dhe për të përcaktuar listën dhe shumën e tatimeve dhe taksave vendore që do të faturohen në emër të shoqerisë së re tregetare.

1.      Formulari i Aplikimit;

2.      Çertifikata e Regjistrimit e lëshuar nga Qendra Kombëtare e Biznesit;

3.      Statutin dhe Aktin e Themelimit të shoqërisë

4.      Kontratën e qerasë osë çertifikatëne pronësisë të ambientit ku është e vendosur selia së shoqerise.

Në rastet e rregjistrimit të subjekteve të reja në Rregjistrin Tregtar, QKB njofton gjithashtu, bashkitë e komunave ku këto subjekte kanë selinë apo vendet e ushtrimit të aktivitetit. Për regjistrimin e ri përveç sa më sipër njoftohet edhe autoriteteti i Sigurimeve Shoqërore dhe të Sigurimeve Shëndetësore. QKB bën njoftimet e mësipërme në mënyrë elektronike, brenda ditës së punës në të cilën kryhet rregjistrimi. 

Vula dhe emri i Kompanisë. Urdhëri i kryeministrit nr. 70 date 18.04.2016 për Marrjen e masave për thjeshtëzimin e formalizimit të dokumentacionit të regjistrimit të bizneseve ne institucionet e administratës shtetërore parashikon se: Institucionet rregjistruese, liçensuese dhe ato të ngarkuara për veprime proçeduriale, të ndërpresin menjëherë çdo kërkesë ndaj subjekteve për vulosjen e dokumentacionit të kërkuar dhe për detyrimin për të njësuar  fotokopjet e dokumentacionit të paraqitur me origjinalin, në çdo rast që një formalitet i tillë nuk paraqitet në dispozitat ligjore apo nënligjore në fuqi. Në këto raste, për çdo proçedurë të pranohet dokumentacioni në origjinal ose kopje të panjësuar me origjinalin. Detyrimi për një vulë të shoqërisë konsiderohet i shfuqizuar e megjithatë, pavarësisht këtij urdhëri, në praktikë ende kërkohet që dokumentat të jenë të vulosura. Prandaj shumica e kompanive preferojnë të bëjnë një vulë të shoqërisë. Kostoja e një vule varion nga 3000 deri në 5000 Lekë. Gjithashtu emri i kompanise duhet të jetë një emër i pa përdorur me parë nga subjektet tregtare, pra të jetë i lirë dhe i lejuar për përdorim. Emri duhet të përbëhet nga fjalë që identifikojnë lehtësisht objektin e veprimtarisë së shoqërisë.

*********